Thee – welke neem ik?

Goede thee, is net als goede wijn: je hebt goede en slechte, dure en goedkope (en dan hoeft "goedkoop" niet eens altijd overeen te komen met "slecht"). Je kunt voor thee, als je wil, forse bedragen uitgeven. Als je bijvoorbeeld een top-kwaliteit Darjeeling First Flush (en meer van dat soort fraais) hebt, dan ben je al snel zo'n 65 Euro per 100 gram kwijt.
Vergeleken met de prijzen die er soms voor een fles wijn betaald worden, is het natuurlijk niets, maar het is om even een idee te geven. Wat ik wil zeggen is: als je gewone supermarkt-thee lekker vindt (en weinig verschil proeft met dure thee), dan moet je die gewoon drinken (wat wijn betreft ben ik er precies zo een, want ik proef het verschil tussen dure en goedkope wijn nauwelijks).
Je kunt thee op diverse manieren in soorten indelen. Laat ik me vooralsnog beperken tot het onderscheid "losse thee" en "thee in theezakjes". Het belangrijke verschil tussen die twee is een kwaliteitsverschil. De thee in theezakjes bestaat voornamelijk uit het zogenaamde "theestof", en bijna niet uit hele theeblaadjes (de losse thee daarentegen dus wel). Losse theeblaadjes hebben een veel sterker aroma dan dit theestof, maar zijn ook een stuk duurder. Het aantal soorten losse theeblaadjes is, echter, weer vele malen groter dan het aantal soorten dat je in theezakjes kunt krijgen.
Een ander belangrijk onderscheid in thee is de (blad)kleur. De meeste thee in zakjes is zwarte thee (of "black tea"). De Chinezen drinken heel graag groene thee (en ze hebben er dan ook meteen honderden soorten van). En je schijnt zelfs witte thee ("white tea") te hebben, hoewel ik die zelf nog niet gedronken noch ergens gezien heb. Bijna alle thee met een smaakje is samengesteld uit zwarte thee.
De theekleur heeft, als ik me het correct herinner, vooral te maken met de kleur van de bladeren. Thee wordt altijd gedroogd voor dat deze klaar is voor gebruik. Groene thee heeft men korter laten drogen, waardoor de blaadjes niet helemaal zwart geworden zijn.
De kleur van een thee zegt in vrij sterke mate ook iets over de smaak (of in wijntermen: het karakter) ervan. Zwarte thee smaakt sterker en, zo je wil, wat pittiger. Wat betreft zetten luistert deze, mijns inziens, een stuk nauwkeuriger dan bijvoorbeeld groene thee. Groene thee neigt meer naar de kruidigere kant, en smaakt lichter dan een zwarte thee.
Persoonlijke aanraders:
  • thee in theezakjes: de thee van Pickwick is heel aardige thee (alleen smaken als meloen, sinaasappel en bosvruchten kunnen mijn waardering niet zo wegdragen, want te zoet). Als je iets meer uit wilt geven voor je thee, dan kan ik de thee van Twinings absoluut aanraden (ik heb er zelf een soort of 10 van). Deze thee is wel niet zo makkelijk te verkrijgen. Ikzelf haal hem altijd bij "Holland & Barrett", maar een toko wil ook nog wel eens Twinings-thee in huis hebben. Van de thee in theezakjes heeft Twinings, IMHO, veruit de lekkerste Earl Grey-thee (= thee met Bergamot). Ook heeft Twinings een hele aardige Orange Pekoe in huis;
  • losse thee (let wel: er zijn zo ontzettend veel soorten losse thee, dat ik alleen maar die zal noemen die ik zelf al eens geproefd heb): als je van kruidige thee houdt, dan is een combinatie van kamille- en pepermuntthee erg lekker (de verhouding moet dan ongeveer 2:3 zijn), vooral als je de thee dan zoet met wat honing. Als je van wat sterkere thee houdt, dan is Assam-thee maar ook Darjeeling aan te raden. Op dit moment ben ik verder nogal erg te spreken over Pettiagala Orange Pekoe (gekocht bij Harrods in London). Dit is een Orange Pekoe Ceylon-thee met een heerlijk zachte, wat zoetige/bloemige smaak;
Aanvullingen
Aanvullingen van David Visser: Witte thee is een soort apart. Deze thee bestaat alleen maar uit knoppen, bedekt met zilverwitte fluweelachtige haartjes. Ze worden geplukt vlak voordat ze uitkomen. Witte thee wordt alleen geproduceerd in China, voornamelijk in de provincie Fujian. Deze thee is, net als de groene, niet gefermenteerd. Om de delicate structuur te behouden wordt deze thee alleen met stoom behandeld (om oxydatie te voorkomen) en voorzichtig gedroogd.
Aanvulling van Joanne van Ringen: Groene thee is er in heel veel subtiele smaakvariaties, de smaak is meestal zacht en subtiel, kan ook krachtiger zijn maar is altijd verfijnd. Een uitzondering is misschien de Chinese groene thee die vanwege de vorm van de blaadjes Gunpowder genoemd wordt, die heeft een vleugje bitterheid, maar is toch nog steeds subtiel van smaak, er van uitgaande dat hij op de juiste wijze gezet wordt. Gunpowder uit Formosa heeft niet dat vleugje bitterheid. Groene thee kan iets 'grasachtigs' hebben, ik bedoel, in de smaak kan een vleugje zitten dat doet denken aan de geur van gras. Dat is wat mensen vaak aanduiden als bitter, maar het is gewoon het heel eigene, specifieke van groene thee, dat in de ene soort meer tot uiting komt dan in de andere.
Over het algemeen zijn witte thee-soorten aan de prijs, maar ze zijn zo heerlijk dat het wel de moeite waard is om het te proberen. Bij Simon Levelt verkopen ze een aantal mooie soorten. Een heel bekende is de Pai Mu Tan (Witte Pioen), ong. 7 Euro per ons. Voor witte thee mag het water niet heter zijn dan 70 graden. Neem 2 theelepeltjes per kopje (het schept lastig, dus met de maatschep zal het beter gaan, reken dan 1 maatschep per kopje), 6 minuten laten trekken. Heel lekker is ook een witte Darjeeling, Ambootia Special White. Duur - 15 Euro per ons - maar zeer de moeite waard. Zetadvies: idem als de Pai Mu Tan. Heel bijzonder van smaak is de witte Pi Lo Chun, ook een Chinese thee. Smaakt fris, zoet en heeft een vleugje abrikoos-aroma, omdat er tussen de theestruiken abrikozenstruiken staan.
Met betrekking tot 'stof' in theezakjes en losse thee die altijd uit blaadjes bestaat: ook dat klopt niet helemaal. Losse thee is er in diverse bladklassen en er zijn klassen van ongebroken en gebroken thee. Die hebben dan ook weer hun eigen nadere sortering naar grootte ofwel zeefsel. De op een na fijnste zeefsels, de zgn. 'fannings' worden, naast stofthee (de fijnste zeefsels), gebruikt in theezakjes, maar fannings zijn ook als losse thee te koop.

Geef een reactie